Wanneer is je kindje prematuur?

Prematuur betekent letterlijk ‘vóór de rijpheid’. Een kindje is een prematuur baby of een vroeggeborene wanneer het geboren wordt voor de 37^e zwangerschapsweek. Dit gebeurt bij ongeveer 1 op de 10 zwangerschappen. Daarbij wordt onderscheid gemaakt tussen rand prematuur, prematuur en extreem prematuur:

• Te vroeg geboren of prematuur: je kindje wordt geboren met een zwangerschapsduur korter dan 37 weken. Bij een geboorte na 35 of 36 weken wordt gesproken over randprematuur.
• Extreem te vroeg geboren of extreem prematuur: je kindje wordt geboren met een zwangerschapsduur korter dan 32 weken.

Prematuriteit is niet te verwarren met dysmaturiteit. Een dysmatuur kindje heeft een te laag geboortegewicht voor de zwangerschapduur. Wanneer een baby én te vroeg geboren wordt én een laag geboortegewicht heeft, dan spreekt men over dysmature prematuur.

Wil je meer weten over dysmaturiteit? Bekijk dan ons artikel Wat is dysmatuur?

Kenmerken van een prematuur baby

Een prematuur kindje herken je aan een aantal uiterlijke kenmerken:

• Premature kindjes zijn kleiner dan een voldragen baby.
• Prematuren hebben een lager gewicht dan voldragen baby’s. Een voldragen baby weegt gemiddeld ongeveer 3500 gram, terwijl dit bij een prematuur kindje minder is. Het gewicht is afhankelijk van het aantal zwangerschapsweken
• Het hoofdje van een prematuur kindje is vaak relatief groot ten opzichte van lengte en gewicht.
• Een prematuurtje kan zich nog niet zelf op temperatuur houden.
• De huid van een prematuur kindje is vaak dun, rood en licht doorzichtig. Je kindje heeft namelijk weinig tot geen vet onder de huid. Hierdoor zijn bloedvaten goed zichtbaar en kwetsbaar.
• Ze hebben een donsachtige beharing over het hele lichaam. Dit is zacht en dun haar. Dit heet ook wel Lunago.
• De voetzolen van een prematuur kindje zijn gladder omdat de lijntjes niet of minder zichtbaar zijn.
• De oortjes kunnen tegen het hoofdje liggen omdat het kraakbeen van een prematuur geboren kindje nog zacht en buigzaam kan zijn.
• Vroeggeboren baby’s zijn vaak wat slapper, omdat nog niet alle spieren en zenuwen volledig volgroeid zijn. Ook maken deze kindjes vaak nog ongecontroleerde en schokkende bewegingen. Dit wordt ook wel Fladderen genoemd.
• De longen van vroeg geboren baby’s zijn nog onvoldoende ontwikkeld. Daardoor zijn ze nog niet in staat zijn om voldoende zuurstof op te nemen. De ademhaling van een premature baby is vaak snel en oppervlakkig. Ook kunnen ze ‘vergeten’ te ademen. Ze hebben daarom vaak ondersteuning nodig bij de ademhaling in de vorm van medicatie, zuurstof en ademondersteuning.
• De darmen van een vroeggeboren baby zijn nog onvoldoende ontwikkeld waardoor voeding soms lastig kan zijn. Toch is het belangrijk om de darmwerking op gang te brengen met licht verteerbare voeding. Moedermelk is dan de beste keuze. Ook kan voeden lastig zijn omdat het kindje nog niet sterk genoeg is om zelf te drinken of om de voeding te kunnen verdragen.
• Het afweersysteem van een prematuurtje werkt vaak nog niet optimaal. Ook een vroeg geboren kindje heeft al antistoffen van de moeder meegekregen. Toch is de kans op infecties groter dan na een voldragen zwangerschap.
• De uitwendige genitaliën zijn bij premature kindjes nog niet goed ontwikkeld. Bij jongetjes zijn de testikels soms nog niet ingedaald en bij meisje liggen de grote schaamlippen nog over de kleine schaamlippen heen.

Oorzaken van prematuriteit

De vroeggeboorte van een baby kan verschillende oorzaken hebben. Deze oorzaken kunnen zowel bij de moeder als het premature kindje liggen. In de praktijk blijkt ook vaak dat er geen oorzaak te vinden is voor de vroeggeboorte van de baby.

• Een verzwakte baarmoedermond (cervixinsufficiëntie) kan een vroeggeboorte veroorzaken. Hierbij opent de baarmoedermond zich spontaan waarbij de vliezen uit de baarmoedermond kunnen puilen.
• Roken, alcohol en drugs hebben een negatief effect op de zwangerschap. Deze factoren kunnen een vroeggeboorte veroorzaken
• De werking van de placenta is niet optimaal waardoor vroeggeboorte kan ontstaan. Dit kan ontstaan bij een meerlingzwangerschap, maar ook bij een hoge bloeddruk van de moeder of bij een zwangerschapsvergiftiging.
• Verschillende infecties kunnen leiden tot een prematuur kindje. Een voorbeeld daarvan is een ontsteking van de baarmoeder. Normaal gesproken kan deze infectie niet optreden, omdat de baarmoeder grotendeels afgesloten is van de buitenwereld.
• Een afwijkende vorm van de baarmoeder (uterusanomalie) kan zorgen voor de vroeggeboorte van je kindje.
• Veel vruchtwater in de baarmoeder kan ervoor zorgen dat de baarmoeder teveel uitzet. Dit kan een vroeggeboorte tot gevolg hebben.
• Er zijn verschillende chromosoomafwijkingen die voor een prematuur kindje kunnen zorgen.
• Er bestaan verschillende aangeboren afwijkingen bij het kindje die voor een vroeggeboorte kunnen zorgen.
• Wanneer je kindje geboren wordt uit een meerlingzwangerschap dan is er vaak sprake van een vroeggeboorte. De baarmoeder zet hierbij teveel uit.